Саму болезнь выявили не сразу. В 1981 году появились три научные статьи о болезнях, которые развивались необычным образом. Сами по себе заболевания были знакомы научному сообществу, но вот болели ими не те, кто «должен». На тот момент эти случаи не связали в единую цепь, но уже к июлю 1982 года был предложен термин СПИД, а к сентябрю этого же года болезни дали определение и характеристики.

Основной причиной распространения ВИЧ среди населения являются незащищенные половые контакты. Также заболевание может передаваться через контакт поврежденной кожи здорового человека с некоторыми биологическими жидкостями больного человека (только в семенной жидкости и вагинальном секрете ВИЧ содержится в достаточном для инфицирования количестве), через слизистые оболочки. Заражение может происходить через шприцы и иглы (если ими пользовались больше одного раза), через кровь. ВИЧ может передаваться от матери к ребенку во время беременности, родов или в послеродовом периоде — через молоко (реже, чем внутриутробно или во время прохождения ребенка по родовым путям). Для профилактики передачи вируса ВИЧ-положительной беременной рекомендуется антиретровирусная терапия: благодаря этому у женщины есть шанс родить здорового ребенка.

Вирус не передается воздушно-капельным путем, им практически невозможно заразиться бытовым путем, через укусы насекомых и через слюну (поэтому целоваться с ВИЧ-инфицированным можно). Вирус не самый стойкий и поэтому погибает во внешней среде. Ему не нравится контакт с солнечными лучами, высокими температурами, высокой кислотностью, щелочными и солеными средами. Но не стоит недооценивать его угрозу.

ВОПРОСЫ И ОТВЕТЫ

Все ли подвержены опасности заболевания?

Нет, в мире есть описанные случаи устойчивости людей к ВИЧ-инфекции. Однако не стоит на это сильно рассчитывать, поскольку в Европе таких людей примерно 1% от всего населения

Можно ли вылечиться от ВИЧ?

скорее отрицательный, так как сейчас нет лечения, которое бы было массовым. Но наука не стоит на месте и изучает различные варианты. Сейчас есть только один подтвержденный случай излечения. Первым в истории был пациент, которому пересадили стволовые клетки для лечения лейкемии, а после врачи заметили, что ВИЧ тоже пропал. Второй и третий случаи тоже связаны с пересадкой, но сейчас речь идет только о ремиссии, а не излечении (врачи не уверены, что инфекция не вернется)

Какие перспективы лечения ВИЧ?

Помимо довольно сложного и пока не очень надежного варианта пересадки стволовых клеток ученые рассматривают и изучают вариант искусственного редактирования генома, при котором не нужен донор. Технология называется CRISP. Она еще не до конца изучена и «отрепетирована», но за наукой будущее.

Ішімділік ішуден бас тарту ұлттык күніне орайластырылған

«Салауаттылық – өмір салты!»

Ішімдік кез келген дозада денсаулыққа зиян тигізеді

Денсаулыққатигізерқысқамерзімдіқауіптер

Ішімдікті артық ішудің салдары бірден білінеді, бұдан денсаулыққа тигізер көптеген зиянды әсерлердің пайда болу қаупі артады. Бұл, көбінесе, ішімдікті артық ішу нәтижесінде болады. Бұлар:

*Автокөлік апаттары, құлау, суға бату және күйіп қалу сияқты жарақаттар.

*Зорлық-зомбылық, соның ішінде кісі өлтіру, өзін-өзі өлтіру және сексуалдық зорлық-зомбылық.

*Ішімдіктен улану.

*Қаламайтын жүктілікке, жыныстық жолмен берілетін инфекцияға немесе АИТВ-ға әкелуі мүмкін мінез-құлық.

*Түсік тастау және туа біткен ақаулар.

*Денсаулыққатигізерұзақмерзімдісалдарлар

Уақыт өте келе ішімдікті шамадан тыс ішу созылмалы ауруларға және денсаулыққа қатысты басқа да ауыр проблемаларға әкелуі мүмкін, соның ішінде:

*Жүрек және бауыр аурулары, сондай-ақ инсульт

*Онкологиялық аурулар

*Иммундық жүйенің әлсіреуі

*Кем ақыл

*Күйзеліс немесе мазасыздық сияқты психикалық денсаулық мәселелері

*Әлеуметтік немесе отбасылық мәселелер

*Ішімдік ішумен байланысты бұзылыстар

Ішімдікішудіңзияныжөніндеақпаратпентанысып, өзденсаулығыңыздынығайтыңыз!

«Трезвость – норма жизни», приуроченная к национальному дню отказа от употребления алкоголя

Алкоголь в любых дозах приносит вред для здоровья

Краткосрочные риски для здоровья

Чрезмерное употребление алкоголя приводит к немедленным последствиям, которые увеличивают риск многих вредных для здоровья последствий. Часто это происходит в результате чрезмерного употребления алкоголя. Это:

*Травмы, такие как автомобильные аварии, падения, утопление и ожоги.

*Насилие, включая убийства, самоубийства и сексуальное насилие.

*Отравление алкоголем.

*Поведение, которое может привести к нежелательной беременности, заражению инфекцией, передающейся половым путем, или ВИЧ.

*Выкидыш и врожденные дефекты.

Долгосрочные последствия для здоровья

Со временем чрезмерное употребление алкоголя может привести к хроническим заболеваниям и другим серьезным проблемам со здоровьем, включая:

*Болезни сердца и печени, а также инсульт

*Онкологические заболевания

*Ослабленная иммунная система

*Слабоумие

*Проблемы с психическим здоровьем, такие как депрессия или тревога

*Социальные или семейные проблемы

*Расстройства, связанные с употреблением алкоголя

Повышайте информированность по данному вопросу и укрепляйте свое здоровье!

ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ҰЛТТЫҚ ОРТАЛЫҒЫ

ТЕМЕКІ ШЕГУМЕН КҮРЕСУ ӘДІСТЕРІ ЖӘНЕ ҚҰРАЛДАРЫ

Темекі шегу өлімнің әлемдегі алдын алуға болатын басты себептерінің бірі болып табылады. Жыл сайын 8 миллионға жуық адам темекі шегудің салдарынан қайтыс болады және бұл сан азаймауда. Темекі шегумен тиімді күресу үшін барлық деңгейдегі шаралар: темекіге қарсы заңнама, темекіге салынатын салықты ұлғайту, темекі жарнамасына тыйым салу және темекі түтінінен таза қоғамдық орындарды белгілеу қажет.

Темекі шегудің алдын алуда әсіресе жастар арасында алдын алуда ақпараттық-түсіндіру жұмыстарының да маңызы зор. Темекінің зияны туралы хабардарлықты арттыру үшін бұқаралық ақпарат құралдары мен интернет арқылы дәрістер, тренингтер, науқандар өткізген маңызды. Темекі шегіп жүргендер үшін медициналық және психологиялық көмектің қол жетімді болуы қажет. Дәрігерлердің кеңестері мен никотинді алмастыратын терапия темекіге тәуелділікті жеңуге көмектеседі. Медицина қызметкерлерінің қабылдауында болғанда олар темекі шегуден бас тарту туралы қысқаша кеңес берулері керек.

Соңғы жылдары темекі шегушілерге прогресті бақылауға және қолдау алуға көмектесетін мобильді қосымшалар сияқты сандық шешімдер пайда болды. Отбасы мен достарының әлеуметтік қолдауы да маңызды фактор болып табылады.

Қазақстанда шылым шегумен күрес кешенді тәсілмен жүзеге асырылуда, оның ішінде Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығының білім беру бағдарламаларын әзірлейтін және темекіге қарсы орталықтарды құруда қолдау көрсететін жұмысын айту кетуге болады. 2009 жылдан бастап елімізде темекіге қарсы кабинеттер жұмыс істеуде, ол кабинеттерде темекі шегушілер анонимді және білікті көмек ала алады. Күш-жігерімізді біріктіру темекі шегушілердің санын айтарлықтай азайтуға және халық денсаулығын жақсартуға көмектеседі.

Темекіні тастауға көмектесетін әртүрлі сандық ресурстар, мысалы ДДСҰ әзірлеген «Сара» виртуалды кеңесшісі бар. Бұл денсаулыққа қатысты мәселелер бойынша сандық кеңесші. «Сара» сіздің сұрақтарыңызға сегіз тілде бейне немесе мәтіндік форматта тәулігіне 24 сағат, аптасына 7 күн жауап беруге дайын.

«Сара» сізге күйзелісті басқару, дұрыс тамақтану және кәдімгі немесе электронды темекіні тастау бойынша пайдалы кеңестер бере алады. ДДСҰ мен оның сенімді серіктестері ұсынған ақпарат арқылы жасалған сандық кеңесші генеративті жасанды интеллект базасында жұмыс істейді.

Тек бірлескен күш-жігер ғана темекі шегуді айтарлықтай азайтуға және халық денсаулықты жақсартуға әкелуі мүмкін. Шылым шегушілердің санын азайтуға бағытталған әрбір бастама халық денсаулығы мен саламаттығын жақсартуға ықпал етеді.

НАЦИОНАЛЬНЫЙ ЦЕНТР ОБЩЕСТВЕННОГО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ

МЕТОДЫ И СРЕДСТВА БОРЬБЫ С КУРЕНИЕМ

Курение является одной из ведущих предотвратимых причин смертности в мире. Ежегодно от последствий курения умирает около 8 млн человек, и это число продолжает расти. Для эффективной борьбы с курением необходимы меры на всех уровнях: антитабачное законодательство, повышение налогов на табак, запрет рекламы и создание общественных мест, свободных от табачного дыма.

Информационно-просветительская работа также играет важную роль в профилактике курения, особенно среди молодежи. Важно проводить лекции, тренинги, кампании в СМИ и интернете, чтобы повышать осведомленность о вреде табака. Для тех, кто уже курит, необходим доступ к медицинской и психологической помощи. Консультации врачей и никотинзаместительная терапия могут помочь справиться с зависимостью. Медицинские работники на приеме должны проводить короткие консультации по отказу от курения.

В последние годы появились цифровые решения, такие как мобильные приложения, которые помогают курильщикам отслеживать прогресс и получать поддержку. Важным фактором является и социальная поддержка со стороны семьи и друзей.

В Казахстане борьба с курением реализуется комплексным подходом, включая работу Национального центра общественного здравоохранения, который развивает образовательные программы и поддерживает создание антитабачных центров. С 2009 года в стране работают антитабачные кабинеты, где курильщики могут получить анонимную и квалифицированную помощь. Совместные усилия помогут значительно сократить количество курильщиков и улучшить общественное здоровье.

Существуют различные цифровые ресурсы помощи в отказе от курения. Так, ВОЗ разработал виртуального консультанта Сару. Это цифровой консультант по вопросам здоровья. Она готова отвечать на ваши вопросы на восьми языках в видео- или текстовом формате 24 часа в сутки 7 дней в неделю. Сара может дать вам полезные советы по борьбе со стрессом, правильному питанию, отказу от обычных или электронных сигарет. Она работает на базе генеративного искусственного интеллекта, обученного с помощью информации, имеющейся у ВОЗ и ее авторитетных партнеров.

Только совместные усилия могут привести к значительному снижению уровня табакокурения и улучшению здоровья. населения. Каждая инициатива, направленная на уменьшение числа курильщиков, вносит вклад в улучшение общественного здоровья и благополучия населения.

Жыл сайын 7 сәуірде Дүниежүзілік денсаулық күнінде денсаулықты қорғаудағы жаһандық мәселелерге қатысты белгілі бір тақырыпта үлкен білім беру бағдарламасы басталады:

• 2024 жылы тақырып- «Менің денсаулығым-менің құқығым»;

• 2023 жылы «Барлығына денсаулық» тақырыбы болды;

• 2022 жылы -» Біздің планета- біздің денсаулығымыз».

Басқаша айтқанда, денсаулық сақтаудың әртүрлі аспектілеріне назар аударылады.

2024 жылы денсаулық сақтаудың қолжетімділігі, әрбір адамның медициналық көмекке құқықтарын қамтамасыз ету, қолайлы экологиялық жағдай, ағарту, таза ауа, қалыпты тамақтану тақырыбы көтеріледі. ДДҰ мәліметтері бойынша, кем дегенде 140 ел әрбір тұрғынның денсаулығына құқығын конституциялық түрде бекітті. Бірақ бәрі бірдей емес, бәрі де осы құқықтың сақталуына кепілдік бере алмайды. Бүкіл әлемде қоғамдық денсаулықтың 3 аспектісі бар: мемлекеттің жауапкершілігі, жұмыс берушінің жауапкершілігі және азаматтың өз денсаулығы үшін жауапкершілігі. Сондықтан әр адам өз денсаулығы үшін жауапкершілікті есте сақтап, оны нығайту және сақтау үшін шаралар қабылдауы керек.

Просветительская программа на тему: «Мое здоровье – мое право»

Каждый год 7 апреля во Всемирный День здоровья начинается большая просветительская программа на определенную тему, которая касается глобальных проблем в сфере защиты здоровья:

• В 2024 году тема — «Мое здоровье — мое право»;
• В 2023 году, к примеру, была тема «Здоровье для всех»;
• В 2022-м — «Наша планета — наше здоровье».

Иными словами, привлекается внимание к разным аспектам здравоохранения.

В 2024 году поднимается больная тема доступности здравоохранения, обеспеченности прав для каждого человека на медицинскую помощь, благоприятную экологическую обстановку, просвещение, чистый воздух, нормальное питание. По данным ВОЗ, не меньше 140 стран конституционно закрепили право каждого жителя на здоровье. Но обеспечить гарантии соблюдения этого права могут пока не все и не всем. Во всем мире в основе общественного здоровья лежат 3 аспекта: ответственность государства, ответственность работодателя и ответственность  гражданина за свое здоровье. Поэтому каждого человек должен помнить об ответственности за свое здоровье и принимать меры по его укреплению и сохранению.

Всемирный день борьбы с туберкулезом (World Tuberculosis Day) отмечается по решению Всемирной организации здравоохранения (ВОЗ) ежегодно 24 марта — в день, когда в 1882 году немецкий микробиолог Роберт Кох (Robert Koch) объявил о сделанном им открытии возбудителя туберкулеза. В 1905 году ученый получил Нобелевскую премию в области медицины.

Этот День был учрежден в 1982 году по решению ВОЗ и Международного союза борьбы с туберкулезом и легочными заболеваниями (International Union Against Tuberculosis and Lung Disease — IUATLD) и приурочен к 100-летию со дня открытия возбудителя туберкулеза — палочки Коха. В 1993 году Всемирной организацией здравоохранения туберкулез был объявлен национальным бедствием, а день 24 марта — Всемирным днем борьбы с туберкулезом. С 1998 года он получил официальную поддержку ООН.

Туберкулез — инфекционное заболевание, передающееся воздушно-капельным путем. И без соответствующего лечения человек, больной активной формой туберкулеза, ежегодно может заразить в среднем 10-15 человек. По данным ВОЗ, каждый день от этой предотвратимой и излечимой болезни умирает почти 4 400 человек, а почти 30 000 человек заболевают ею (большинство из которых — жители развивающихся стран).

Туберкулез по-прежнему является ведущей причиной смертности от инфекционных болезней в мире.

Развитию туберкулеза способствует неполноценное питание, потребление токсических продуктов (табак, алкоголь, наркотики), неудовлетворительные условия труда и быта, некоторые хронические заболевания (сахарный диабет, заболевания крови, ВИЧ).

Благодаря проводимой  противотуберкулезной работе, в последние годы удалось снизить рост заболеваемости и смертности населения от туберкулеза. И всё же они продолжают оставаться на высоком уровне, отмечается рост распространения туберкулеза с множественной лекарственной устойчивостью и туберкулеза, сочетанного с ВИЧ-инфекцией. Поэтому работа в данном направлении ведётся постоянно.

Целью проведения Всемирного дня борьбы с туберкулезом является, прежде всего, повышение осведомленности населения  и усилиях по её раннего выявления, о методах профилактики и борьбы с ней.

Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күні (World Tuberculosis Day) Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) шешімімен жыл сайын 24 наурызда — 1882 жылы неміс микробиологы Роберт Кох (Роберт Кох) туберкулез қоздырғышының ашылғанын жариялаған күні атап өтіледі. 1905 жылы ғалым медицина саласындағы Нобель сыйлығын алды.

Бұл күн 1982 жылы ДДҰ мен туберкулез және өкпе ауруларымен күрес жөніндегі халықаралық одақтың (International Union against Tuberculosis and Lung Disease — IUATLD) шешімімен құрылды және туберкулез қоздырғышы-Кох таяқшасының ашылғанына 100 жыл толуына орай ұйымдастырылды. 1993 жылы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы туберкулезді ұлттық апат деп жариялады, ал 24 наурыз — Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күні. 1998 жылдан бастап ол БҰҰ-ның ресми қолдауына ие болды.

Туберкулез-ауа тамшылары арқылы берілетін жұқпалы ауру. Тиісті ем болмаса, туберкулездің белсенді түрімен ауыратын адам жыл сайын орта есеппен 10-15 адамды жұқтыруы мүмкін. ДДҰ мәліметтері бойынша, күн сайын осы алдын алуға болатын және емделетін аурудан 4 400 — ге жуық адам қайтыс болады, ал 30 000-ға жуық адам ауырады (олардың көпшілігі дамушы елдердің тұрғындары).

Туберкулез әлі күнге дейін әлемдегі жұқпалы аурулардан болатын өлім-жітімнің басты себебі болып табылады.

Туберкулездің дамуына дұрыс тамақтанбау, улы өнімдерді (темекі, алкоголь, есірткі) тұтыну, жұмыс пен тұрмыстың қанағаттанарлықсыз жағдайлары, кейбір созылмалы аурулар (қант диабеті, қан аурулары, АИТВ) ықпал етеді.

Туберкулезге қарсы жүргізіліп жатқан жұмыстың арқасында соңғы жылдары туберкулезбен сырқаттанушылық пен халық өлімінің өсуін төмендетілді. Дегенмен, олар жоғары деңгейде қалуды жалғастыруда, көп дәріге төзімді туберкулездің және АИТВ-инфекциясымен біріктірілген туберкулездің таралуының өсуі байқалады. Сондықтан бұл бағыттағы жұмыс үнемі жүргізіліп отырады.

Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күнін өткізудің мақсаты, ең алдымен, халықтың хабардарлығын арттыру және оны ерте анықтау, алдын алу және онымен күресуге күш-жігерді бағыттау

(қызылша, COVID-19 короновирустық инфекциясы, тұмау және басқа да жедел респираторлық вирустық инфекциялар)

1. ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің Бас санитарлық дәрігері халық көп жиналатын орындарда (әуежайлар, теміржол вокзалдары, автовокзалдар, базарлар, сауда-ойын-сауық орталықтары, сауда үйлері, театрлар, кинотеатрлар, ХҚКО-лар, банктер және т. б.), көліктің барлық түрлерінде     (қоғамдық көліктерде, авиа, теміржол ) медициналық және мата бетперделерін пайдалануды ұсынады.

2. Медициналық  мекемелерге  барған кезде персонал мен келушілердің медициналық бетперде киюі, сондай-ақ антисептиктерді қолдану қажет

3. Жаппай іс-шараларға қатыспау, жеке гигиена ережелерін сақтау,                         үй-жайларды үнемі желдетіп отыру қажет. Тоңып калмауды қарастырыңыз.

Профилактика инфекций, передаваемых воздушно-капельным путем

(корь, короновирусная инфекция COVID-19, грипп и другие острые респираторные вирусные инфекции) 

1. Рекомендовано Главным санитарным врачом Министерства здравоохранения Республики Казахстан использование  медицинских и тканевых масок в местах массового скопления населения (аэропорты, железнодорожные вокзалы, автовокзалы, рынки, торгово-развлекательные центры, торговые дома, театры, кинотеатры, ЦОН-ы, банки и др.), во всех видах транспорта (общественный транспорт, авиа, железнодорожный).
2. Необходимо при посещении медицинских организаций ношение медицинских масок персоналом и посетителями, а также и использование антисептиков
3. Желательно  без необходимости не посещать массовые мероприятия, соблюдать правила личной гигиены, проводить регулярное проветривание помещений. Не переохлаждаться.